نوال سعداوی
نوال سعداوی، مبارز بزرگ حقوق زنان، نویسنده و پزشک مصری و یکی از منتقدان سرسخت محدودیت‌های زنان در ادیان توحیدی بود که بارها به مرگ تهدید شد. نوال سعداوی به “مادر بزرگ” جنبش زنان در مصر مشهور بود. همچنین او یکی از منتقدان سرسخت ختنه دختران و محدودیت‌های حقوقی و اجتماعی زنان، به‌ویژه در جوامع اسلامی، به‌شمار می‌رفت. او که خود قربانی ختنه دختران بود، در نوشته‌هایش و مناسبت‌های گوناگون تاکید می‌کرد که ادیان توحیدی با ساختارهای مردسالارانه خود صرفاً در جهت کنترل زنان و بهره‌برداری از آنها برای منافع مردان ایجاد شده‌اند.
این زن مبارز در روستای کوچکی در دلتای نیل چشم به جهان گشود، در مصر و ایالات متحده به تحصیل علوم پزشکی پرداخت، جایزه‌های گوناگونی را ربود، از دانشگاه‌های کشورهای زیاد دکترای افتخاری دریافت کرد و در مارس ۲۰۲۰ در مجله تایم به عنوان یکی از ۱۰۰ زن سال معرفی شد.
سعداوی در سپتامبر ۱۹۸۱ و دوران ریاست جمهوری انور سادات به دلیل نظرات انتقادی‌اش دستگیر و به مدت سه ماه زندانی شد. از تجربیات جالب او در زندان، نوشتن خاطراتش روی کاغذ توالت با مداد ابرویی است که یک زندانی عادی به او داده بود.
از نوال سعداوی آثار زیادی، از جمله “زن و جنسیت”، “چهره عریان زن عرب”،”زن، دین و اخلاق”، “زن جایی در بهشت ندارد”، “من به شما تف می‌کنم – گزارش زنی در نقطه صفر”، “خاطرات یک زن پزشک”، “دو زن در یک زن”، “عشق در زمان نفت” ، “بنیادگرایی علیه زنان” و “سقوط امام” به جا مانده است. آثار او به دست‌کم ۴۰ زبان جهان، از جمله به فارسی و آلمانی برگردانده شده‌اند.
از میان آثار السعداوی «چهره عریان زن عرب» با ترجمه مجید فروتن و رحیم مرادی و «زن، دین، اخلاق از دو نظرگاه مختلف» (دکتر نوال السعداوی و دکتر هبه رئوف عزت) با ترجمه زاهد ویسی در ایران منتشر شده است. همچنین «نیمه دیگر؛ نابرابری حقوقی زن در بوته نقد» نوشته مهدی سرحدی (نقدی بر هر دو دیدگاه فمینیستی و اسلام‌گرای نوین نوال سعداوی و هبه رئوف عزت) و «تحلیل داستان‌های کوتاه نوال سعداوی همراه با ترجمه داستان‌ها» توسط عایشه زارعی از دیگر کتاب‌های منتشرشده مربوط به او در ایران است.
روز یکشنبه یکم فروردین ۱۴۰۰ خورشیدی برابر با ۲۱ مارس ۲۰۲۱ میلادی، نوال سعداوی بر اثر بیماری در بیمارستانی در قاهره درگذشت. او هنگام مرگ ۸۹ سال داشت.
ایناس عبدالدیم، وزیر فرهنگ مصر درگذشت نوال السعداوی را تسلیت گفته و اظهار کرده است که «نوشته‌های او باعث ایجاد یک جنبش فکری بزرگ شده است».
- نمونه‌هایی از نقل‌قول‌های او:
(۱)
▪︎زنان فمینیست می‌شوند، بدون آن که بدانند فمینیسم چیست.
(۲)
▪︎من همه زندگی خود را وقف نوشتن کرده‌ام. با وجود همه موانع، به نوشتن ادامه داده‌ام.
(۳)
▪︎من با صدای بلند حرف می‌زنم، چون عصبانی هستم.
جمع‌آوری و نگارش:
#لیلا_طیبی (رها)
____________________
منابع
-ویکی‌پدیا فارسی.
- دویچه وله.
- بی‌بی‌سی فارسی.
- https://www.radiofarda.com
- https://www.khabaronline.ir
